ACT.6 Chapters ACT.8

त‍इरकर

7

स्‍तेफनोसी धर्मेसी कत्था तेंगना
1तहाँ कोहाँ नैगस स्‍तेफनोसिन मेंजस, “इबड़ा कत्‍था मानिम हवे का?” 2आस आनाकिर्ताचस, “भ‍ईरो अरा बंगारो, एंग्‍हैन मेना। नम्‍है बंगस अब्राहमस ख़र्रान नगरे नू ओक्रना ही मुन्‍द मेसोपोतामिया देस नू र'अना बेड़ा नू महबा ती निन्‍द्रका धर्मेस आस गे ऎथ्रस। 3अरा बाचस, ‘निंग्‍है देसन अरा एड़पन अम्‍बा चि'आ, अरा निंगन ऎद'ओन आ देस नू कला।’a 4ख़ने आस ख़लदेयोर ही देसन अम्‍बियस ती ख़र्रान नू ओक्रस। अरा तम्‍बासी केचका ख़ॊख़ा धर्मेस असलेक आसिन गुछाबाचस ती ई देस नू ओन्‍द्रस, एक्सन इन्ना नीम ओक्रदर।b 5ई देस नू धर्मेस आस गे एन्‍द्रा हूँ मल चिच्‍चस अरा ख़ेड्डे उइय्या गे हूँ अड्डा मल चिच्‍चस, अरा आस गे ओन्‍टा हूँ ख़द्द-ख़र्रा मल रहचर। अन्नु हूँ धर्मेस गच्‍छरस का ऎन ई देसन निंगा गे अरा निंग्‍है जंईपुंईर गे चि'ओन।c 6अरा धर्मेस आसिन बाचस, का निंग्‍है जंईपुंईर नन्ना देस नू उज्‍जोर। अरा असन आर बिट्ठी ननू जॊंख़ मनोर अरा चार सौ बछर गूटी डाहर'ओर।d 7लिकिन एका देस नू आर बिट्ठी ननू जॊंख़ मनोर आ देसन ऎन दंडे चि'ओन। अदही ख़ॊख़ा आर असलेक उरखोर बर'ओर, अरा ई अड्डा नू एंग्‍है महबा ननोर।e 8ख़ने धर्मेस अब्राहमस गे खतनाf ही गच्‍छरकन चिच्‍चस। अन्नेम अब्राहमस इसाकसिन कुन्‍द्रताचस अरा आठ उल्‍ला मंजा ख़ने, आस इसाकसी खतना नंजस। इसाकस ती याकॊब अरा याकॊबस ती बारा गोतोरर ही बंगर कुन्‍द्रर।g
9अरा याकॊबसी तंग्‍दाबगर इस्गहा ती तंग्ड़िस यॊसॆफसिन मिसर देस नू बीसियर चिच्‍चर। लिकिन धर्मेस आसी गने रहचस,h 10अरा आसी उर्मी सस्ती ती आसिन नाड़ियस। धर्मेसी चिच्का लूर ही चड्डे मिसर देस ता बॆलस फारऒस आसिन पत्तारस अरा म‍ईन नंजस। बॆलस आसिन मिसर देस ही राजीख़ापू कमचस अरा गोट्टा गढ़िया अरा अइय्या ता आलारिन आसी अदिया नू चिच्‍चस।i
11अबड़ा उल्‍ला नू गोट्टा मिसर देस नू अरा ख़ानान देस नू अकाल मंजा अरा कोड़हे सस्‍ती मंजा। ख़ने नम्‍है पूरखर गे ओन्ना-मॊख़ना मल ख़क्‍ख्र'आ लगिया।j 12लिकिन याकॊबस मिसर देस नू ख़ेस्‍स-तीख़ील ख़क्‍ख्र'आ लगी मेंजस ख़ने, आस तंग्‍है ख़द्दारिन पहिल खेप असन त‍इय्यस। 13दोसर खेप नू यॊसॆफस तंगन तंग्‍है भइय्योर नू दहदर नंजस। अरा फारऒस गे हूँ यॊसॆफसी एड़पातर ही अरो मंजा।k 14ख़ने यॊसॆफस तम्‍बस याकॊबस अरा आसी गोट्‍टा एड़पातारिन मेख़ा त‍इय्यस। अबड़र जम्मर गने पछत्तर आल रहचर।l 15याकॊबस मिसर देस केरस। आस अरा आसी ख़द्दर असानिम केच्‍चर।m 16अरा आर ही मरिन सुख़ेम ओन्‍द्रर ती कबर नू उइय्यर। एकदन अब्राहमस सुख़ेम नू हेम्मॊरसी ख़द्दर ती चान्‍दी चिच्‍चस ती ख़िंदकाचस।n
17धर्मेस अब्राहमसिन गच्‍छरकाचस, अदही मन्ना ही उल्‍ला हेद्दे अंड़सा लगिया ख़ने, निम्‍है आलर ही गन्‍ती मिसर देस नू नगदे बग्‍गे मना हेलरा।o 18ख़ॊख़ा ओन्‍टा पुना बॆलस नॆ यॊसॆफसी पत्त नू एन्‍देर हूँ बल्‍ला लगियस आस मिसर देसन राजी नना हेलरस। 19आस नम्‍है आलर गने छलक'अर नलख नना हेलरस। आरिन सस्ती नंजस अरा आस नम्‍है पूरखारिन तम्‍है बॊलो ख़द्दारिन हेबड़ा गे ढेवाँ नंजस का आर अम्‍बोर उज्‍जा।p 20अबड़ा उल्‍ला नू मूसासी कुन्‍द्रना मंजा। आस धर्मेसी मुन्‍दहारे फब'आ लगियस, आसिन तीन महिना गूटी तम्‍बासी एड़पा नू पॊसर।q 21अदही ख़ॊख़ा आसिन बहरी अम्बना दिम मंजा ख़ने, फारऒसी तंग्‍दा आसिन बेटा गढ़चा अरा तंग्‍है ख़द्दस लेक्‍खा पॊसा।r 22मूसस गे मिसर आलर ही उर्मी लूर सिखाबातारा का आस कछनख्रना अरा नलख नू सवंगिय मंजस।
23आस चालीस बछर ही मंजस ख़ने, आस तंग्‍है इस्राऎल भईर गने भेंट मना गे सोच'आलियस।s 24मूसस ओन्‍टा मिसर आलस ओन्‍टा इस्राऎल आलासिन मलदौ नन्नन ईरियस ती आस मिसर आलासिन लौचस पिटियस ती इस्राऎल आलासी सहाड़ा नंजस। 25मूसासी सोच रहचा का एंग्‍है भईर अख़'ओर धर्मेस एंग्‍है ती आरिन नाड़ोस। लिकिन आर मल बुझ्रर। 26दोसर उल्‍ला मूसस ऎंड़ इस्राऎल आलर ही नग्‍गानख्रनन ईरियस ती आरिन मेसाब'आ गे एन्ने बाचस, ‘आलारो, नीम भईर हिकदर, नीम एन्‍देरगे अपन अपन नू मलदौ नना लगदर?’ 27लिकिन नॆ नन्नस म‍इय्याँ मलदौ ननालियस आस मूसासिन तुक्‍कियस अरा बाचस, ‘नॆ निंगन एम्‍है म‍इय्याँ आकुस ननू अरा नेंव‍ई ननू कमचा? 28एकासे चेरो नीन मिसर आलासिन पिटकय अन्नेम एंगन हूँ पिटा बेद्ददय का?’ 29एन्ने ब'अनन मूसस मेंजस ती असले बोंगस अरा मदियाम देस नू नन्ना राजियस लेक्‍खा रहचस। अरा असन आसी ऎंड़ ख़द्दर मंजर।t
30चालीस बछर मंजा ख़ने ओन्‍टा मेर्ख़ा पैकस आसिन सीनाय परता ही टोड़ंग नू लघरना ख़ोप्‍पा ही हदकारना नू ऎथ्रस।u 31मूसस इदिन ईरियस ख़ने अकबक मंजस, अरा ऎरा गे हेद्दे केरस। ख़नेम धर्मेसी ई ब'अना मेन्‍द्रा, 32‘ऎन निंग्‍है पूरखर ही धर्मेन, अब्राहम, इसाक अरा याकॊबसी धर्मे हिकदन।’ ख़ने मूसस इल्‍चिक'आ ती असरा हेलरस अरा ऎरा गे डिढ मल मंजा। 33ख़ने उर्बस आसिन बाचस, ‘ख़ेड्डे ती खरपा गुट्ठिन इंचा, एन्‍देरगेका नीन एसन इज्‍जकादय आद नेम्‍हा ख़ॆख़ेल र'ई। 34ऎन मानिम मिसर देस नू र'ऊ एंग्‍है आलर ही कलपारनन ईरकादन, अरा आर ही अउ‍वारनन अरा चींख़नन मेंजकादन। ख़ने आरिन नाड़ा गे इत्तिका र'अदन। औंगे बरा, अक्‍कु ऎन निंगन मिसर देस त‍इय्योन।’
35एका मूसासिन आर ‘नॆ निंगन एम्‍है म‍इय्याँ आकुस ननू अरा नेंव‍ई ननू कमचा?’ बाचर ती मल इंझ्रकाचर। आसिनिम धर्मेस आकुस ननू अरा बछाब'ऊ कमचस ती लघरना ख़ोप्‍पा नू ऎथ्रका रहचस आ मेर्ख़ा पैकस ती आसिन त‍इय्यस।v 36ईसिम मिसर देस ती आरिन ओन्‍द्रस। अरा मिसर देस नू अरा ख़ॆंसो समुदर नू अरा टोड़ंग नू चालीस बछर गूटी अजगुत नलख अरा चिन्‍हा गुट्ठी ऎदस।w 37ई मूसस दिम इस्राऎल आलारिन बाचस, ‘धर्मेस निम्‍है मझी ती एंग्‍है लेक्‍खा ओन्‍टा धर्मेसी कत्‍था तिंगुसिन निमा गे चॊद'ओस।’x 38ई मूसस दिम इस्राऎल खोंड़हा गने टोड़ंग नू रहचस। अरा सीनाय परता नू तंग्‍है गने कछनख्रका मेर्ख़ा पैकस गने रहचस अरा नम्‍है पूरखर गने रहचस। आस उज्‍जनन चि'अना पॆसकन धर्मेस ती ख़क्‍खियस अरा आ पॆसकन नमा चिच्‍चस।y
39लिकिन नम्‍है पूरखर आसिन मन'आ मल बिद्दियर। आर आसिन दुस्‍सर अरा मिसर देस किर्रा बिद्दियर। 40अरा आरॊन ती बाचर, ‘एम्‍है मुन्‍द मुन्‍द काला गे एमा देंवता गुट्ठी कम'आ, ई मूसस गा एमन मिसर देस ती ओथ्रस ओन्‍द्रकाचस, लिकिन ऎम बल्‍लालदम का आस गे एन्‍देर मंजा।’z 41ख़ने अबड़ा उल्‍ला नू आर बछरु लेक्‍खा ओन्‍टा मूर्ती कमचर। अरा अदही मुन्‍दहारे दाँड़े नंजर अरा तम्‍है ख़ेक्खा ती कमचका मूर्ती आबोन ऒड़ लग्‍गर रिरयारर।aa 42तहाँ धर्मेस आर ही बिड़दो मंजस ती आरिन चन्‍दो बीड़ी अरा बीनको गुट्ठिन ऒड़ लग्‍गा गे अम्‍बियस चिच्‍चस। एन्ने धर्मेसी कत्था तिंगुर ही पुथी नू लिख्रकी र'ई का,

‘अना इस्राऎल आलारो,
नीम टोड़ंग नू चालीस बछर गूटी एंगा गे दान गुट्ठी
अरा दाँड़े गुट्ठी मल ओन्‍द्रकर।
43नीम निम्‍है देंवता मोलोख़ ही तमबुन
अरा निम्है देंवता रैफान ही बीनकोन
अरा अबड़न ऒड़ लग्‍गा गे नीम कमचका मूर्ती गुट्ठिन
निम्‍है गने चेड्डकर ओन्‍द्रकर।
औंगे ऎन निमन बाबुलॊन देस नू
हॆंर'आ हो'आ चि'ओन।’ab

44धर्मेस आर ही गने रहचस अदही गोवाह ही तमबु टोड़ंग नू नम्‍‍है पूरखर गने रहचा। धर्मेस मूसासिन ई तमबुन एकासे कमना र'ई अदिन बाचस। अरा आस धर्मेस एकासे ऎदस अन्नेम अदिन कमचस।ac 45ख़ॊख़ा इकला यहोसुस नम्‍है पूरखारिन नन्ना राजी गुट्ठी ही बिड़दो नू लड़ाई नना गे कड़हाबाचस का धर्मेस आ अड्डा ती आ राजी ता आलारिन ओथ्रस चिच्‍चस। तहाँ तमबुन हूँ नम्‍है पूरखर अइय्या होच्‍चर ती केरर। अरा दाऊद बॆलासी बेड़ा गूटी आद अइय्यम रहचा।ad 46दाऊदस गे धर्मेसी ऎरना नू सोग्‍गे मंजा। ख़ने दाऊदस तान याकॊबसी धर्मेस गे मन्‍दिर कम'आ गे धर्मेसिन गोहरारस।ae 47लिकिन सालोमॊनस गा धर्मेस गे मन्‍दिर कमचस।af 48अन्नु हूँ उर्मी ती कोहाँ धर्मेस आलर ही कमचका एड़पा नू मल र'अदस। एकासे का धर्मेसी कत्था तिंगुस बाचस,

49‘उर्बस ब'अदस, ‘मेर्ख़ा एंग्‍है बॆल-गद्दी
अरा ख़ॆख़ेल एंग्‍है ख़ेड्डे ओकत'अना कंडो,
नीम एंगा गे एका लेक्‍खा एड़पा कम'ओर?
अरा एंगा ओक्र'आ गे एक्सन अड्डा र'ई।
50इबड़ा उर्मिन ऎन कमचकन।’’ag

51अना ऒड़ मल लग्‍गू आलारो! नीम निम्‍है जियन धर्मेस गे मल चिचकर महले आसिन मल मेनदर, अरा सगरो नेम्‍हा बॊलतासी बिड़दो नन्दर, एकासे निम्‍है पूरखर नंजर अन्नेम नीम हूँ नन्‍दर।ah 52धर्मेसी कत्‍था तिंगुरिन नॆकन निम्‍है पूरखर मल्‍ला डाहचका? आर आ उजगो आलासी बरनन नॆ नॆ मुन्‍द तिम तिंगियर आरिन पिटियर। अक्‍कु नीम आ उजगो आलस मसीसिन धरचकर अरा पिटकर। 53नीम मेर्ख़ा पैकस ती पॆसकन गा ख़क्‍खकर, लिकिन अदिन मल पॆस्रकर।”
स्‍तेफनोसिन लोड़गना पिटना
54स्‍तेफनोसी इबड़ा कत्‍थन आर मेंजर ती कैर ही मारे उड़तरर केरर अरा आसी बिड़दो नू पल्‍ल चब्र'आ हेलरर। 55लिकिन स्‍तेफनोस गा नेम्‍हा बॊलतस ती निन्‍दियस ती मेर्ख़ा तरा मॆन ईरियस अरा धर्मेसी महबन अरा धर्मेसी तीना चोक्‍ख येसुसी इज्‍जकन ईरियस। 56अरा आस बाचस, “ऎरा! ऎन मेर्ख़न तिसगरका अरा मनवा ख़द्दासिन धर्मेसी तीना चोक्‍ख इज्‍जका ऎरदन!” 57तहाँ आर जॊरसरिया चिच्चि‍यारर ती ख़ेबदा गुट्ठिन कप्‍पियर अरा आर जम्मर जुम्मरर ती आसी म‍इय्याँ झपारर। 58अरा आर आसिन नगरे ती बहरी ओथ्रर ती आसिन पखना ती लोड़गाचर। अरा नॆ आसी बिड़दो नू गोवाह रहचर, आर तम्‍है किचरिन स‍उल नामे ओन्‍टा जॊंख़ासी ख़ेडमूली ओक्‍ताचर चिच्‍चर। 59आलर स्‍तेफनोस म‍इय्याँ पखना ती लोड़ग'आ लगियर ख़ने, आस एन्ने गोहरारस, “उर्बायो येसु, एंग्‍है बॊलतन इंझ्र'आ।” 60अरा आस मूकलिदरस ती जॊरसरिया बाचस, “उर्बायो, ई पापन ईर ही म‍इय्याँ अमके नना।” अरा एन्ने बाचस ती आस जियन बिछरस।

a 7:3 उत्प 12:1

b 7:4 उत्प 11:31; 12.4

c 7:5 उत्प 12:7; 13:15; 15:18; 17:8

d 7:6 उत्प 15:13,14

e 7:7 निर्ग 3:12

f 7:8 यहूदी धरम नू ख़द्दर कुन्‍द्रका ही आठवाँ उल्‍ला नू कुक्‍को ख़द्दारिन नॆत ही सुध मना गे अरा आर धर्मेसी मन्नन ऎद'आ गे खतना नन्नर। इय्या ख़द्दर ही उम्‍बुलना ही टीप ता चपटन खंडनर।

g 7:8 उत्प 17:10–14; 21:2–4; 25:26; 29:31-35:18

h 7:9 उत्प 37:11; 37:28; 39:2,21

i 7:10 उत्प 41:39–41

j 7:11 उत्प 42:1,2

k 7:13 उत्प 45:1,16

l 7:14 उत्प 45:9,10,17,18; 46:27

m 7:15 उत्प 46:1–7; 49:33

n 7:16 उत्प 23:3–16; 33:19; 50:7–13; यहो 24:32

o 7:17 निर्ग 1:7,8

p 7:19 निर्ग 1:10,11,22

q 7:20 निर्ग 2:2

r 7:21 निर्ग 2:3–10

s 7:23 निर्ग 2:11–15

t 7:29 निर्ग 18:3,4

u 7:30 निर्ग 3:1–10

v 7:35 निर्ग 2:14

w 7:36 निर्ग 7:3; 14:21; गन 14:33

x 7:37 व्य 18:15,18

y 7:38 निर्ग 19:1-20.17; व्य 5:1–33

z 7:40 निर्ग 32:1

aa 7:41 निर्ग 32:2–6

ab 7:43 आमो 5:25–27

ac 7:44 निर्ग 25:9,40

ad 7:45 यहो 3:14–17

ae 7:46 2सामु 7:1–16; 1इति 17:1–14

af 7:47 1बॆ 6:1–38; 2इति 3:1–17

ag 7:50 यसा 66:1,2

ah 7:51 यसा 63:10